อาการเสียวฟัน เกิดจากอะไร / รักษาอย่างไร
เชื่อว่าทุกคนเคยเจอประสบการณ์เสียวฟันมาแล้ว บางทีจู่ๆ ก็เสียวจี๊ดขึ้นมา บางครั้งอาการออกตอนดื่มน้ำ เวลาทานอาหาร บางทีมีอาการเสียวฟันมาก จนไม่อยากให้ฟันสัมผัสกับอะไรเลย ในเมื่ออาการเหล่านี้อาจเกิดได้กับทุกคน เราจึงน่าจะได้เรียนรู้เพื่อดูแลตัวเองให้ดีหลังจากนี้ รู้จักเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดขึ้น และรู้แนวทางในการรักษาหากเกิดขึ้นกับตัวเอง
สาเหตุที่ทำให้เกิดอาการเสียวฟัน
โดยปกติ ฟันของคนเราจะมีเคลือบฟันคอยปกป้องเอาไว้ แต่เมื่อเคลือบฟันถูกทำลายไปจากหลายๆ สาเหตุ ทำให้เวลากินอะไร สิ่งเหล่านั้นจะสัมผัสโดนเนื้อฟันโดยตรง จึงมีอาการเสียวฟันเพราะเนื้อฟันนั้นมีท่อฟันที่นำไปสู่โพรงประสาทฟัน จุดรวมของเส้นประสาทที่ไวต่อการกระตุ้น ถ้าสึกมากๆ แม้แต่โดนลมยังเสียวฟันได้
อาการเสียวฟันจึงเกิดมาจากหลายสาเหตุ ได้แก่
1. มีการสึกของเคลือบฟัน ซึ่งอาจเกิดมาจากการแปรงฟันรุนแรง ฯลฯ
2. เกิดจากสภาวะเหงือกร่น
3. คอฟันสึกกร่อน
4. ฟันผุ หรือมีอาการแตกร้าว
ยิ่งใครชื่นชอบอาหารที่มีรสเปรี้ยวด้วยแล้ว ยิ่งกระตุ้นให้เกิดอาการเสียวฟันได้ง่ายขึ้น
วิธีรักษาอาการเสียวฟัน
อาการเสียวฟันที่เพิ่งเริ่มต้นเป็นสามารถรักษาเองได้ง่ายๆ โดยใช้ยาสีฟันที่ช่วยลดอาการเสียวฟันทาบริเวณฟันที่เสียว นวดวนทิ้งไว้แล้วบ้วนออก ไม่ต้องบ้วนน้ำตาม ก็จะช่วยลดอาการเสียวฟันได้ แต่ถ้าอาการเสียวฟันนั้นเกิดจากสาเหตุที่จำเป็นต้องได้รับการบรรเทาต้นเหตุ เช่น ฟันผุ แตก หรือโรคปริทัณฑ์ต้องพบทันตแพทย์เพื่อแก้ไขที่ต้นเหตุ ดังนี้
1. เสียวฟันเพราะฟันเริ่มสึกเนื่องจากพฤติกรรมแปรงฟันแรง นานเข้าก็จะเสียวฟัน ทันตแพทย์จะช่วยอุดฟันให้ตามสภาวะที่เป็น พร้อมแนะนำวิธีแปรงฟันให้ถูกต้อง
2. เสียวฟันเพราะฟันผุ แตกร้าว หรือบางครั้งแม้ฟันที่ได้รับการรักษาฟันผุมาแล้ว ก็อาจมีอาการเสียวฟันอีกได้ หากการอุดฟันนั้นยังไม่สมบูรณ์ การพบทันตแพทย์จะช่วยแก้ไขได้
3. เสียวฟันเนื่องจากคอฟันสึก ทันตแพทย์จะช่วยอุดคอฟัน อาการก็จะหายไป
ทั้งนี้ การเลือกใช้ยาสีฟันก็อาจเป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้มีอาการเสียวฟันตามมา ดังนั้น หากรักษาแล้วต้องเปลี่ยนยาสีฟันให้เหมาะสม
วิธีป้องกันไม่ให้เกิดอาการเสียวฟัน
1. ดูแลรักษาความสะอาดของฟันด้วยการแปรงฟันอย่างถูกวิธี อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ตอนเช้าและก่อนเข้านอน หากสะดวกเพิ่มช่วงเวลาหลังรับประทานอาหารทุกมื้อ แปรงสีฟันให้เลือกที่ขนแปรงไม่แข็งเกินไป รวมถึงให้แปรงเบาๆ ฟันจะได้ไม่สึกจากความรุนแรง และฟันไม่ผุ
2. ใช้ไหมขัดฟันช่วยในการรักษาความสะอาดที่เข้าถึงซอกมุมที่แปรงสีฟันอาจเข้าไม่ถึง และช่วยป้องกันไม่ให้เหงือกอักเสบได้ดี
3. ไม่รับประทานอาหารที่มีรสเปรี้ยวจัด เพราะมีกรดที่เป็นสาเหตุให้ฟันสึกได้
4. งดดื่มเครื่องดื่มประเภทน้ำอัดลมที่มีแก๊ส เพราะมีสภาพเป็นกรดทำลายเคลือบฟันเช่นกัน
5. หมั่นไปตรวจสุขภาพฟันทุก 6 เดือน เพื่อขูดหินปูน และหากพบฟันผุจะได้รักษาอย่างรวดเร็ว ไม่มีทันได้ผุมากจนเป็นอีกหนึ่งสาเหตุให้เสียวฟัน
พฤติกรรมที่ควรหลีกเลี่ยง หากไม่อยากเสี่ยงมีอาการเสียวฟัน
1. ใช้ไม้จิ้มฟันหลังรับประทานอาหาร เพราะนอกจากจะเขี่ยเศษอาหารที่ติดฟันออกแล้ว ปลายของไม้จิ้มฟันที่ส่วนใหญ่มีความแหลมอาจทำร้ายบริเวณเหงือกไปด้วย อีกทั้งทำให้ฟันห่างมีซอกให้เศษอาหารฝังตัวมากขึ้น เมื่อรักษาความสะอาดไม่ดีพอก็จะทำให้ฟันผุ อันนำไปสู่อาการเสียวฟัน ควรใช้ไหมขัดฟันแทน
2. หลีกเลี่ยงพฤติกรรมกัดของแข็ง แม้แต่การเคี้ยวน้ำแข็ง เพราะอาจทำให้ฟันร้าว ฟันแตกได้
3. พฤติกรรมดื่มเครื่องดื่มที่มีความเป็นกรด มีแก๊ส จะทำลายเคลือบฟัน
4. พฤติกรรมกินอะไรต้องเปรี้ยวเข้าไว้ และชอบเปรี้ยวจัดด้วย จะสะสมการทำลายเคลือบฟัน และทำให้มีอาการเสียวฟันในอนาคต
5. ต้องเลิกกินจุบจิบระหว่างมื้อ เพราะการกินอาหารบ่อยทำให้ในปากมีน้ำตาลตลอดเวลา ซึ่งเป็นเหตุให้ฟันผุง่ายขึ้น
6. หากกลืนน้ำลายด้วยการเอาลิ้นมาดุนฟันหน้า ต้องเปลี่ยนพฤติกรรม กลืนน้ำลายให้ถูกวิธี เพราะการใช้ลิ้นดุนฟันบ่อยๆ ทำให้ฟันห่างได้ ซึ่งเป็นผลต่อเนื่องให้เกิดอาการอื่นๆ ตามมาจนเป็นเหตุให้เสียวฟัน
7. เลิกพฤติกรรมอื่นๆ ที่เป็นเหตุให้ฟันร้าว ฟันหัก หรือเป็นสาเหตุให้เกิดโรคเหงือก ไม่ว่าจะเป็นการสูบบุหรี่ การใช้ฟันฉีกถุงพลาสติก หรือกัดเคี้ยวของแข็งเล่นๆ
8. พฤติกรรมแปรงฟันอย่างรีบร้อน แบบขอไปที ไม่ได้สนใจเรื่องความสะอาดทุกซอกทุกมุมของฟัน
9. หากมีนิสัยที่นอนกัดฟันโดยไม่รู้ตัว ต้องพบแพทย์เพื่อแก้ไข เพราะในภาวะที่ทำไปแบบไม่มีสติควบคุมอาจเป็นเหตุให้ฟันเสียดสีบดกันหนักๆ เป็นเหตุให้ฟันสึก ฟันร้าวต่อมาได้
ฟันแท้ของเรามีเพียงชุดเดียว และร่างกายยังต้องพึ่งฟันในการทำหน้าที่ขบเคี้ยวอาหารให้ละเอียดเพื่อผ่อนกำลังการทำหน้าที่ของระบบย่อยอาหาร จึงควรดูแลอย่างดี ตั้งแต่เรื่องการทำความสะอาด ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมประจำวันอันจะนำไปสู่อาการเสียวฟัน อย่าให้อาการเบื้องต้นที่เหมือนไม่ใช่โรคร้าย นำไปสู่ความเสียหายของฟันที่หนักจนต้องเสียใจ เสียเงิน และเสียเวลาในการรักษา
