หลายคนที่จัดฟัน เมื่อจัดไปแล้วเกิดอาการเสียวฟัน มักเกิดความวิตกกังวลเพราะไม่รู้ว่าทำไมจึงเสียวฟันมาก เป็นอาการผิดปกติหรือไม่ บทความนี้จะได้ทำความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดฟันและอาการเสียวฟันที่อาจเกิดขึ้นได้บ่อย เพื่อจะได้ลดความกลัวหรือกังวลที่เกิดขึ้นในระหว่างจัดฟัน
สิ่งที่ต้องทำเมื่อมีการจัดฟัน
เนื่องจากการจัดฟันทำเพื่อจะแก้ไขการเรียงตัวของฟันที่ไม่เป็นระเบียบ ฟันซ้อน ฟันเก ซึ่งต้องใส่เครื่องมือแล้วแต่จะเลือกว่า เป็นประเภทไหน เครื่องมือจัดฟันแบบโลหะที่ติดกับฟันแบบแน่น เครื่องมือแบบดามอนที่ฟันเคลื่อนตำแหน่งเร็วกว่า เจ็บน้อยกว่าแบบโลหะ หรือเครื่องมือจัดฟันแบบใสที่ผ่านการพัฒนาด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่ที่ทำให้ผู้จัดฟันรู้สึกสะดวกขึ้น และยังทำความสะอาดได้ง่ายกว่าแบบโลหะติดฟันด้วย
แต่ไม่ว่าจะใช้เครื่องมือจัดฟันแบบใด ก็ยังมีโอกาสเกิดปัญหาระหว่างจัดฟันหลายประการ เช่น
1. ปัญหาติดเครื่องมือจัดฟันแล้วทำให้พูดไม่ชัด เพราะมีเครื่องมือติดอยู่กับฟันตลอดเวลา ทำให้ผู้จัดฟันที่ยังไม่คุ้นเคยต้องคอยระมัดระวัง ต้องใช้เวลาปรับ การพูด การเสียดสีของเครื่องมือ จะค่อยๆ ดีขึ้น แต่ถึงอย่างนั้น ก็ยังมีปัญหาอื่นอีกเช่น เครื่องมืออาจจะมีการเสียดสีทำให้เกิดแผลในปากก็ได้
2. เกิดปัญหามีกลิ่นปาก แน่นอนว่า การติดเครื่องมือจัดฟันทำให้ทำความสะอาดฟันยากขึ้นกว่าเดิม โอกาสที่จะยังคงมีเศษอาหารตกค้าง คราบพลัคที่สะสมของจุลินทรีย์จึงเกิดขึ้นง่าย และเป็นที่มาของกลิ่นปาก
3. อีกปัญหาหนึ่งก็คือ อาการเสียวฟัน บางคนเป็นมาก บางคนเป็นน้อย เพราะจะว่าไปแล้ว ผลข้างเคียงของการจัดฟันยังมีอยู่ตลอด บางทีไม่ใช่ความผิดพลาด แต่บางครั้งความผิดพลาดที่เกิดขึ้นก็ยังมีได้ ดังนั้น หากมีอาการผิดปกติอะไรขึ้นหลังจัดฟัน ต้องรีบปรึกษาทันตแพทย์ที่รักษาทันที ไม่ต้องรอให้ถึงวันนัดหมายครั้งต่อไป
อาการเสียวฟันเกิดจากอะไรได้บ้าง
หากพิจารณาสาเหตุโดยทั่วไปที่ทำให้คนเรามีอาการเสียวฟันแล้วพบว่าอาการเสียวฟันมีที่มาจากหลายสาเหตุด้วยกัน เช่น
1. เคลือบฟันสึกซึ่งสาเหตุใหญ่ๆ มาจากการแปรงฟันผิดวิธี คือ แปรงฟันโดยใช้กำลังมากเกินไปประกอบกับใช้แปรงที่มีขนแปรงแข็งมากไป
2. อาการเสียวฟันที่มีเหตุมาจากสภาวะเหงือกร่น คือเหงือกที่เคยคลุมด้านบนของฟันร่นขึ้นไป ทำให้ฟันที่ปกติไม่ถูกต้องสัมผัสกับทั้งน้ำลาย เศษอาหาร น้ำยาบ้วนปากที่ใช้ ยาสีฟัน และการแปรงฟัน ซึ่งฟันส่วนนั้นไม่เคยต้องมารับสภาพดังกล่าว จึงเกิดอาการเสียวฟันขึ้นได้
3. เสียวฟันเนื่องจากคอฟันสึกกร่อนไป เมื่ออายุมากขึ้น ฟันที่ผ่านการใช้งานมานาน เผชิญกับรสชาติอาหารต่างๆ รสจัด โดยเฉพาะรสเปรี้ยว อาจมีเหตุให้คอฟันสึกกร่อนไป ผิวเคลือบฟันที่เคยเคลือบฟันเอาไว้ก็บางลง เมื่อสัมผัสรสชาติอาหาร ความเย็น ความร้อนจัดๆ จึงเกิดอาการเสียวฟันขึ้นได้
4. อาการเสียวฟันที่เนื่องมาจากฟันผุ หรือฟันมีอาการแตกร้าว ส่วนที่สัมผัสกับน้ำลาย น้ำเย็น อาหาร และอื่นๆ จึงเป็นเนื้อฟันที่ไม่มีเคลือบ จึงเกิดอาการเสียวฟัน
อาการเสียวฟันที่เกิดในระหว่างจัดฟันเกิดจากอะไร
เมื่อฟันของคุณใส่เหล็กจัดฟันเข้าไปด้วยวัตถุประสงค์ที่จะดึงฟันให้เคลื่อนจากตำแหน่งเดิมมาเรียงใหม่ให้อยู่ในตำแหน่งที่ต้องการ นั่นก็คือ ฟันไม่ได้รับการคุ้มครองอย่างเต็มที่จากเบ้าฟันแล้วแต่สภาวะในปากยังเหมือนเดิม ยังมีน้ำลาย มีการเคลื่อนของลิ้นและฟันขณะเคี้ยวกินอาหาร ยังมีการดื่มน้ำ แม้ว่าจะคอยระวังแล้วก็ตาม แต่ระหว่างเหงือกและฟันเคลื่อนจากตำแหน่งจึงจะมีสภาวะเข้าไปใกล้เคียงกับสภาพเหงือกร่น คอฟันสึกกร่อน คุณจึงมีอาการเสียวฟันขึ้นได้ ถ้าลองสังเกตด้วยตัวเองจะพบว่า อาการเสียวฟันนั้น เกิดขึ้นเป็นจุดๆ เนื่องจากทันตแพทย์ที่จัดฟันให้ เน้นการดึงฟันเคลื่อนเป็นจุดๆ เพื่อไม่ให้ตึงเกินไป และให้โอกาสคนไข้ได้ปรับตัวกับเครื่องมือดัดฟันด้วยจึงไม่แปลกที่ว่า ในแต่ละเดือนที่รู้สึกเสียวฟันจะเป็นการเปลี่ยนฟันซี่ที่เสียว คือซี่ไหนเริ่มเข้าที่ก็จะเสียวน้อยลงนั่นเอง
การแก้ปัญหาอาการเสียวฟันระหว่างจัดฟันแก้ไขอย่างไร
ดังกล่าวแล้วว่า อาการเสียวฟันระหว่างจัดฟันเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นอย่างแน่นอน ซึ่งทันตแพทย์ที่จัดฟันให้ก็ทราบปัญหานี้ของคนไข้ จึงมักให้ยาที่จะกินแก้เสียวฟัน นอกจากนั้น ก็แก้ที่พฤติกรรมการกินของคนไข้เอง คือ
1. งดอาหารที่มีความร้อนจัด เย็นจัด ที่จะไปกระตุ้นให้เสียวฟันเพิ่มขึ้น
2. ใช้ยาสีฟันที่ลดอาการเสียวฟัน
3. หากอาการเสียวฟันมีมากผิดปกติ ควรรีบไปพบกับทันตแพทย์เพื่อตรวจเช็คว่า การจัดฟันของคุณนั้นมีอะไรผิดปกติหรือผิดพลาดไปหรือเปล่าจะได้แก้ไขได้ทันท่วงที ไม่ปล่อยไว้จนเกิดผลข้างเคียง เช่น ฟันตาย รากฟันลอยหรือเสีย เป็นต้น
สิ่งที่ควรศึกษาก่อนจัดฟัน
1. ศึกษาให้รู้ว่า มีอะไรที่อาจจะเกิดขึ้นได้บ้างหลังจัดฟัน เช่น มีอาการเสียวฟัน จะได้ไม่วิตกจนเกินไป
2. ข้อปฏิบัติหลังจัดฟันต้องทำอะไรบ้างที่จะช่วยให้การจัดฟันมีประสิทธิผลสูงสุด และไม่ไปกระตุ้นให้เกิดผลข้างเคียง
ถ้าคุณรู้และปฏิบัติตามสิ่งที่ควรทำหลังจัดฟันอย่างถูกต้อง จะช่วยลดปัญหาการเสียวฟันมากๆ ได้แน่นอน
